Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Powstanie wielkanocne w Irlandii

25 kwietnia 2025 | Rzecz o historii | Caroline Elkins
„Narodziny Republiki Irlandzkiej” – obraz Waltera Pageta (1863–1935) przedstawiający Pocztę Główną w Dublinie podczas powstania wielkanocnego
autor zdjęcia: National Museum of Ireland
źródło: Rzeczpospolita
„Narodziny Republiki Irlandzkiej” – obraz Waltera Pageta (1863–1935) przedstawiający Pocztę Główną w Dublinie podczas powstania wielkanocnego
Michael Collins (1890–1922) – irlandzki przywódca rewolucyjny i polityk, założyciel IRA. W kwietniu 1916 r. był uczestnikiem powstania wielkanocnego
autor zdjęcia: Bibliothèque nationale de France
źródło: Rzeczpospolita
Michael Collins (1890–1922) – irlandzki przywódca rewolucyjny i polityk, założyciel IRA. W kwietniu 1916 r. był uczestnikiem powstania wielkanocnego
Patrick Pearse – irlandzki nauczyciel, adwokat, poeta i polityk, przywódca powstania wielkanocnego. Stracono go 3 maja 1916 r.
autor zdjęcia: Library of Congress
źródło: Rzeczpospolita
Patrick Pearse – irlandzki nauczyciel, adwokat, poeta i polityk, przywódca powstania wielkanocnego. Stracono go 3 maja 1916 r.
DZIEDZICTWO PRZEMOCY. HISTORIA IMPERIUM BRYTYJSKIEGO Przekł. Marek Fedyszak Znak Horyzont, Kraków 2025
źródło: Rzeczpospolita
DZIEDZICTWO PRZEMOCY. HISTORIA IMPERIUM BRYTYJSKIEGO Przekł. Marek Fedyszak Znak Horyzont, Kraków 2025

W czasie I wojny światowej niektórzy poddani brytyjskiej Korony buntowali się przeciwko uciskowi, czego przykładem jest insurekcja, która rozpoczęła się 24 kwietnia 1916 r. w Dublinie.

W kwietniu 1916 roku skumulowane skutki ponad 700 lat brytyjskiej dominacji w Irlandii ujawniły się gwałtownie pod presją Wielkiej Wojny i polityki. Po tym, jak Wielka Brytania w 1801 roku anektowała formalnie sąsiednią wyspę na mocy Aktu unii, kolejne fale ulsterskich narodowców żądały autonomii, natomiast mniejszość ulsterskich unionistów w północnej Irlandii sprzeciwiała się wszelkiej formie decentralizacji, przynajmniej na terenach zdominowanych przez protestantów.

W roku 1914 Wielka Brytania była gotowa wdrożyć Third Home Rule Act, która miała zagwarantować Irlandii samorządność i wycofać część zapisów Aktu unii, ale po wybuchu wojny wprowadzenie ustawy w życie odroczono. Zjednoczone stronnictwo irlandzkie i jego przywódca John Redmond wezwali Irlandczyków do wsparcia Wielkiej Brytanii w czasie wojny i wysłali irlandzkie pułki do walki u boku ententy w nadziei, że autonomia będzie zaległą nagrodą za lojalność. Równocześnie w opozycji do Redmonda powstała organizacja Ochotnicy Irlandzcy, a separatystyczne Irlandzkie Bractwo Republikańskie oraz Sinn Féin szykowały się do zbrojnego oporu wobec Brytyjczyków i utworzenia niepodległej republiki.

„Lud prawdziwie barbarzyński”

Przewlekły problem Ulsteru również skłaniał do zwłoki...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 13160

Wydanie: 13160

Spis treści
Zamów abonament